Quadvium – Tetradōm [2025]

Steve DiGiorgio i Jeroen Paul Thesseling – dwóch magików czterech (domyślnie) strun, którzy trwale — choć w różnych okolicznościach przyrody — zmienili postrzeganie roli bezprogowego basu w ekstremalnym metalu. Gdyby nie oni, scena technicznego, a już zwłaszcza progresywnego death metalu wyglądałaby zapewne zupełnie inaczej, zaś wielu spośród wielbionych dziś muzyków w ogóle nie sięgnęłoby po instrument. Zasługi oraz umiejętności tej dwójki są niepodważalne, a za to, co zrobili w swoich karierach, należy im się szacunek i może jakaś „czerwona” data w kalendarzu.

Zdaję sobie sprawę, że ten wstęp zalatuje benefisem czy akademią ku czci, ale po prostu potrzebowałem jakiegoś pozytywnego akcentu w tej recenzji, choćby tego jednego, bo Quadvium i jego debiutancki Tetradōm to jak dla mnie porażka i nie zmienią tego nawet wypasione CV osób zaangażowanych w to przedsięwzięcie. Żeby nie było – sama idea stojąca za tym projektem wcale nie jest taka głupia i daje nadzieje na sporo nieszablonowego, rozsadzającego mózg grania, jednak wykonanie pozostawia wieeele do życzenia i w zasadzie przekreśla sens wydawania tak przygotowanej płyty.

Na Tetradōm trafiło 36 minut (naciągany plus za objętość) rozmemłanego i pozbawionego jakiejś myśli przewodniej progresywnego pitolonka, z którego dla słuchacza nie wynika nic, oprócz wszechogarniającego znużenia. Kolejne kawałki snują się głównie w umiarkowanych tempach, od jednego przypadkowego i niezbyt wyrazistego motywu do następnego, jakby składały się z samych jałowych wypełniaczy. Na pewno jest to muzyka techniczna, skomplikowana, efektowna (choć bez przesady) i w miarę ambitna, tylko problem w tym, że zionie z niej straszna pustka. Jeśli ktoś, jak ja, oczekiwał ekscytującego instrumentalnego szaleństwa, przekraczania barier i zapadających w pamięć zagrywek – debiut Quadvium srogo go rozczaruje.

W materiałach prasowych na temat Quadvium muzycy dużo miejsca poświęcili tłumaczeniu, czym ten projekt nie jest, czego chcieli uniknąć itd. Zapomnieli natomiast wspomnieć, o co konkretnie im chodziło – niewykluczone, że z braku spójnej koncepcji. Czy Tetradōm to płyta dla fanów? A może dla profesjonalnych muzyków? Mnie się wydaje, że tylko dla DiGiorgio i Thesselinga…

ocena: 4/10
demo
oficjalny profil Facebook: www.facebook.com/quadviumofficial

Czytaj więcej »

Vltimas – Epic [2024]

Vltimas to projekt, którego założenia na papierze kompletnie nie trzymały się kupy, a jednak jego debiut okazał się jednym z ciekawszych albumów 2019 roku i przez długi czas nie opuszczał mojego odtwarzacza. Oczekiwania miałem niekonkretne, w dodatku na bardzo niskim poziomie, więc łatwo było mnie pozytywnie zaskoczyć. To w żaden sposób nie umniejsza wartości muzyki, jaka znalazła się na „Something Wicked Marches In”, bo obroniła się sama. Mając świadomość, na co stać ten kolektyw, do Epic podchodziłem już z innym, optymistycznym nastawieniem, no i cóż… sam się wystawiłem na takie rozczarowanie.

Druga płyta Vltimas wcale nie jest materiałem złym czy nieudanym, jednak w porównaniu z sensacyjnym (nie przesadzam) debiutem wyraźnie brakuje jej świeżości, wyrazistości i ogólnej jakości. No i potencjał hiciorowy ma zdecydowanie mniejszy. Ogólna formuła pozostała na Epic w zasadzie nienaruszona, co z jednej strony jest zrozumiałe, skoro już raz się sprawdziła, a z drugiej zaś oznacza po prostu powtórkę z rozrywki. Zespół nie zaproponował niczego ponad to, co już znamy z „Something Wicked Marches In”, tymczasem w wielu fragmentach aż się prosi o odrobinę nowości, gęstszego klimatu, porządnego kopa czy lepsze i bardziej przekonujące pomysły. Rezultat jest taki, że albumu słucha się całkiem dobrze, ale bez ekscytacji i głębszego zaangażowania.

Debiut Vltimas wyróżniał się wewnętrzną spójnością stylistyczną i świetnym dopasowaniem poszczególnych elementów – wszystko się pięknie zazębiało i tworzyło imponującą całość. Epic na tym polu zawodzi, a różnice w poziomie między tymi lepszymi i słabszymi utworami są zaskakująco duże. Takie „Miserere”, „Exercitus Irae” i „Scorcher” są zwarte, akuratne i mają dość pierdolnięcia, żeby przykuć uwagę i dobrze rozbujać, natomiast już „Mephisto Manifesto”, „Invictus” i „Spoils Of War” (czyli te najdłuższe) zawierają trochę sztucznych wypełniaczy, rozjeżdżają się i momentami przynudzają. Pozostałe kawałki zwyczajnie przelatują, nie wywołując żadnych konkretnych emocji.

Osobną kwestią są wokale Vincenta, który w mocniejszych partiach spisał się standardowo, czyli bardzo dobrze, a w hmm… epickich niestety przeszarżował. Poprzednio eksperymenty z głosem nadawały utworom podniosłości, nowego wymiaru, tym razem w jakichś 80% drażnią dziwną manierą. Można je traktować jako urozmaicenie, ale z tych hmm… specyficznych, do których trzeba się przyzwyczaić albo nauczyć ignorować.

Nie zamierzam się czepiać brzmienia ani produkcji, bo od strony technicznej wszystko się tu zgadza, a pod pewnymi względami (bas!) jest nawet lepiej, niż na debiucie. Szkoda tylko, że jeśli chodzi o samą muzykę, Vltimas zrobili krok wstecz. Gdyby Epic okroić do rozmiaru epki, byłoby jednakowoż zajebiście.

ocena: 7/10
demo
oficjalny profil Facebook: www.facebook.com/VLTIMAS/

inne płyty tego wykonawcy:

• Something Wicked Marches In

Czytaj więcej »

3rd War Collapse – Catastrophic Epicenter [2023]

Po naprawdę dobrym, acz z lekka zleżałym „Damnatus” gitarzysta zespołu obiecywał, że z następnym materiałem uporają się już szybciej i do sprzedaży trafi nie później niż w 2023. No i proszę, słowa dotrzymał! I to w roku wyborczym! Już pal licho, że nie w brazylijskim… Chris nie wspominał za to, nawet mimochodem, że po tylu latach przerwy/nicnierobienia muzyce 3rd War Collapse będą towarzyszyły jakieś istotne zmiany… I chyba nawet wiem, dlaczego – bo nie towarzyszą. Catastrophic Epicenter jest utrzymany w identycznym stylu i niemal na identycznym poziomie co debiut, więc o elemencie zaskoczenia nie ma mowy, ale głupio narzekać, że się dostało dobrą płytę.

Brazylijsko-fińskie komando dostarcza spięte kompozycyjną klamrą pół godziny szybkiego, brutalnego i przede wszystkim bardzo dynamicznego death metalu, w którym pobrzmiewa niejedna holenderska kapela, a i jeszcze z pół tuzina amerykańskich. O skojarzeniach i konkretnych nazwach nie będę wspominał, bo tylko bym się powtarzał – znajdziecie je w recce „Damnatus”. Żeby nie było, Catastrophic Epicenter nie jest kopią debiutu; owszem, w ogólnych założeniach oba albumy są do siebie cholernie podobne, ale nowy jest żwawszy, mocniej dopracowany i jak mi się zdaje, jeszcze bardziej ukierunkowana na jebnięcie.

Podstawowe i naprawdę odczuwalne różnice dotyczą brzmienia i wokali. Catastrophic Epicenter została wyprodukowana przynajmniej o poziom lepiej od debiutu, bez śladu plastiku, za to z zachowaniem bardzo dużej i w sumie rzadko spotykanej w tym stylu selektywności. Już po paru sekundach krążka daje się odczuć, że 3rd War Collapse mają świadomość jakości swojej muzyki, czepliwości riffów, zgrabnych aranżacji itd., więc nie przykrywają ich na siłę brzmieniową smołą, tylko po to, żeby było brutalniej czy undergroundowo. A czy w ten sposób tracą na pierdolnięciu – oj, nie wydaje mi się. Tym bardziej, że wokalnie mamy tu prawdziwy, choć nie do końca typowy, konkret – szczątkowo zrozumiały bulgot, który również dodaje sporo do dynamiki.

Tak przygotowanych płyt słucha się z przyjemnością – wszystko jest na swoim miejscu, zgodnie z kanonem, bez udziwnień, a zespół niczego nie udaje i nie dorabia do tego wyszukanej ideologii. Niewykluczone, że gdyby Catastrophic Epicenter wyszła ze 25 lat temu, to do dziś miałbym do niej sentyment porównywalny choćby z „Feasting On Blood”.

ocena: 7,5/10
demo
oficjalny profil Facebook: www.facebook.com/3rdwarcollapse

inne płyty tego wykonawcy:

• Damnatus

Czytaj więcej »

Hyperdontia – Hideous Entity [2021]

Byłem niezwykle ciekaw, co też muzycy Hyperdontia wysmażą na następcy wyjątkowo udanego debiutu, o ile oczywiście wcześniej nie rozejdą się w cholerę do innych zajęć, na brak których raczej nie narzekają. Pierwsza dobra wiadomość – nie rozeszli się. Druga dobra wiadomość – nie zawiedli oczekiwań, a już na pewno nie rozczarowali. Hideous Entity jest kolejnym świetnym albumem w ich dorobku, choć, co zaskakujące, nieco innym od „Nexus Of Teeth”. I od Incantation.

Na swojej drugiej płycie ta międzynarodowa ekipa wyraźnie oddaliła się od surowej stylistyki debiutu oraz ich głównej inspiracji, co moim zdaniem tylko wyszło im na dobre. Choć bez wprowadzania rewolucyjnych zmian, zespół poszedł w zindywidualizowanym kierunku, więc nie mam obaw, że Hideous Entity przepadnie w zalewie podobnych wydawnictw. Wciąż mamy do czynienia z ponurym i klasycznym w formie death metalem, ale podanym za pomocą mocniej zróżnicowanych i ciekawszych środków wyrazu. Hyperdontia bardzo słusznie zachowali znaną z „Nexus Of Teeth” czytelność muzyki oraz podejście do riffów, rozwinęli natomiast struktury oraz zmysł melodyczny.

Hideous Entity to osiem rozbudowanych i zgrabnie zaaranżowanych utworów, które oprócz typowej death’owej sieczki zawierają sporo czepliwych momentów („Grinding Teeth” i „Impervious Veil” są wręcz zadziwiająco chwytliwe) i przyjemnych urozmaiceń, dzięki którym płyta Hyperdontia, choć wewnętrznie spójna, nie zamienia się w jednolitego kloca. Duża w tym zasługa klasycznie potraktowanych solówek, dobrze obliczonych zmian tempa (Tunkiewicz cacanie reguluje dynamikę numerów) oraz… efektownych partii basu. Już samo wspomnienie o obecności basu w kontekście tak grającego zespołu może dziwić, tymczasem Malik Çamlica dostał na tyle dużo swobody i przestrzeni, że tu i ówdzie (choćby w „Beast Within” i „Snakes Of Innards”) pozwolił sobie na solówkę. Może to i nie ten poziom, co Beyond Creation i Obscura, ale wyszło fajnie i do pewnego stopnia oryginalnie.

Teksty na Hideous Entity są napisane trochę lepiej niż te na debiucie, jednak dalej w żaden sposób nie odbiegają od deathmetalowych standardów. Ot jakiś pretekst, żeby wokalista nie musiał się ograniczać do monosylab. Co innego brzmienie materiału, bo tu różnice szybko rzucają się w uszy. Na drugiej płycie muzyka Hyperdontia zyskała na głębi i ciężarze, przez co z większą mocą trafia do słuchacza. Poszczególne instrumenty brzmią pełniej i czyściej (tu ponownie trzeba zwrócić uwagę na bas), a mimo to całość nie straciła podziemnego charakteru.

Muzycy Hyperdontia doskonale wiedzą, jak powinien przebiegać rozwój zespołu: stopniowo, bez ciśnienia i w niewymuszony sposób. Zmian nie musi być dużo, ważne, żeby były odczuwalne i miały realny wpływ na końcowy rezultat. To dlatego na Hideous Entity wszystko się zgadza.

ocena: 8/10
demo
oficjalny profil Facebook: www.facebook.com/hyperdontia

inne płyty tego wykonawcy:

• Nexus Of Teeth

Czytaj więcej »

3rd War Collapse – Damnatus [2021]

Nazwa tego brazylijsko-fińskiego projektu budzi nieprzyjemne skojarzenia z jakimś tęczowym deathcore’owym syfem, jednak zdjęcia chłopaków i pierwsze sekundy „Eyes Of Deception" rozwiewają wszelkie wątpliwości. 3rd War Collapse całkiem sprawnie nawalają bezpośredni i dość brutalny death metal w amerykańskim stylu, ale — i to jest bardzo ciekawe i poniekąd odświeżające — w takiej no… niderlandzkiej odmianie. Tak podany materiał wchodzi gładko, więc należy się cieszyć, że zespół zdecydował się go ujawnić już po… 5 latach od nagrania.

Na Damnatus roi się od wpływów Prostiture Disfigurement, Severe Torture, Sinister czy Caedere; pojawiają się dosłownie na każdym kroku, czy to jeśli chodzi o dynamikę, riffy, czy struktury, ale nie robię z tego żadnego problemu, bo wszystko jest zgrabnie poskładane i doprawione grindowymi zapędami a’la wczesny Dying Fetus. W muzyce nie ma ani grama innowacji, słychać za to kupę zaangażowania i naprawdę niezły zmysł kompozytorski. Kawałki są krótkie, brutalne i treściwe, a przy tym zaskakująco chwytliwe, choć bazują niemal wyłącznie na blastach. Odstępstwa od ogólnej formuły pojawiają się w zasadzie tylko w „Forced To Suffer" (trochę egzotycznie brzmiących riffów) i „Headshot" (jest najwolniejszy w stawce) i to jedyne wyraźniejsze urozmaicenia, z jakimi mamy do czynienia na Damnatus. Czy to mało? Może i tak, ale przy takiej objętości albumu (niespełna 27 minut) wydają się wystarczające – pojawiają się akurat wtedy, gdy trzeba wprowadzić trochę miejsca na oddech, ale bez rozpraszania uwagi słuchacza.

Najmniejszych urozmaiceń nie ma za to w wokalach, które są brutalne od początku do końca płyty. W ich aranżacjach można się doszukać pewnych fascynacji Fleshgrind czy Lividity, więc wiadomo na co należy się przygotować – niski i niezrozumiały bulgot. Miejscami odgłosy wydawane paszczą wydają się nawet brutalniejsze niż sama muzyka, ale to po części wynika z brzmienia, bo chłopaki postawili na dużą czytelność instrumentów przy ograniczeniu niższych rejestrów.

Jeśli szukacie niewymuszonego death’owego napierdalania na dobrym poziomie i w nie do końca oklepanej formie, to śmiało możecie sięgnąć po debiut 3rd War Collapse – raczej się nie zawiedziecie. Ja na pewno będę wypatrywał następcy Damnatus. Kto wie – może już został nagrany kilka lat temu?

ocena: 7,5/10
demo
oficjalny profil Facebook: www.facebook.com/3rdwarcollapse

inne płyty tego wykonawcy:

• Catastrophic Epicenter

podobne płyty:

• PROSTITUTE DISFIGUREMENT – Descendants Of Depravity
• SINISTER – The Post-Apocalyptic Servant

Czytaj więcej »

Hyperdontia – Nexus Of Teeth [2018]

Stomatologiczny death metal? Tego zdaje się jeszcze nie było. I co ciekawe – to ma nawet sens! Bo cóż jest przerażającego w obdzieraniu ze skóry, ludobójstwach czy Szatanie wobec wizji leczenia kanałowego po tysiaku za ząb? Ha! Nie spodziewajcie się jednak w tekstach przesadnie obrazowych opisów, bo muzycy Hyperdontia postawili na krótkie i niewyszukane formy liryczne na poziomie grafomaństwa, jakie każdy z nas uskuteczniał w podstawówce. I choćby z tego powodu nie należy uznawać oryginalnej tematyki za podstawowy atut Nexus Of Teeth; najważniejsza jest tu bez wątpienia muzyka.

Za Hyperdontia odpowiadają członkowie m.in. Decaying Purity, Phrenelith czy Burial Invocation, a zatem zespołów z zupełnie różnych stylistycznie światów (a i geograficznie nie jest to przecież rzut beretem), więc w zasadzie nie było wiadomo, czego można się po nich spodziewać. Bulgoty? Oldskul? Ponury doom? Ta kwestia znajduje wyjaśnienie w pierwszych kilkunastu sekundach „Purging Through Flesh” – Hyperdontia to kolejna już kapela, która za punkt wyjścia wzięła sobie wczesne dokonania Incantation i paru co sławniejszych grup mocno zainspirowanych… Incantation. Nad Nexus Of Teeth przez większość czasu unosi się duch „Onward To Golgotha”, ponadto w szybszych partiach zalatuje też starym Morbid Angel… Innymi słowy: oryginalności za grosz.

No prawie, bo muzycy Hyperdontia baaardzo przyłożyli się do brzmienia swojego materiału i to w stopniu daleko wykraczającym poza to, co zrobili dotychczas inni „grający pod Incantation”. Mnie Nexus Of Teeth imponuje niespotykaną w tym stylu (i tak ogólnie – pozazdroszczenia godną) selektywnością gitar – tu dosłownie KAŻDY riff jest doskonale czytelny i to niezależnie od jego tempa czy stopnia skomplikowania. Dzięki temu słychać, że gitarniak zaserwował wyłącznie dobrze osadzone w klimacie konkrety, bez ratowania się jałowymi wypełniaczami. Stąd też po lepszym wgryzieniu się w utwory okazuje się, że są bogatsze i precyzyjniej skonstruowane, niż by to wynikało z takiej dość barbarzyńskiej estetyki. Jakby tego było mało, chwytliwość Nexus Of Teeth nie budzi moich najmniejszych zastrzeżeń – za muzyką podąża się z dużym zaangażowaniem, więc całość przelatuje naprawdę szybko.

Nie da się ukryć, że w ostatnich latach granie „pod Incantation” stało się łatwym sposobem na zdobycie kultu i rozgłosu, co mi już bokiem wychodzi, bo mnożą się te kapele jak grzyby po deszczu, choć większość z nich ma do zaoferowania jedynie odgrzewane po stokroć kotlety. Prawdziwych perełek jest wśród nich niewiele, a Hyperdontia — może i odrobinę na wyrost — byłbym właśnie skłonny zaliczyć do tego grona.

ocena: 8/10
demo
oficjalny profil Facebook: www.facebook.com/hyperdontia

inne płyty tego wykonawcy:

• Hideous Entity

podobne płyty:

• SULPHUROUS – Dolorous Death Knell

Czytaj więcej »

Vltimas – Something Wicked Marches In [2019]

Superprojekt. Trzy duże nazwiska, w dodatku każde z innej bajki: Rune Eriksen (czego by aktualnie nie robił, najważniejsze są jego dokonania w Mayhem), Flo Mounier (kręgosłup Cryptopsy) oraz David Vincent (który mentalnie jest nie wiadomo gdzie, chyba na Dzikim Zachodzie albo w Las Vegas). Czy po takiej ekipie można oczekiwać czegoś sensownego? Ja byłem zdania, że nie, ale już pierwsza konfrontacja z Something Wicked Marches In pozostawiła mnie z rozdziawioną paszczą. Ta konfiguracja jak najbardziej ma sens!

Czy wobec tego Vltimas to wypadkowa Mayhem, Cryptopsy i Morbid Angel? Ano nie. Owszem, w muzyce pojawiają się elementy charakterystyczne dla każdego z tych zespołów (czy raczej osób z nimi związanych), jednak nie mamy do czynienia z polepionym na ślinę zlepkiem klisz i oczywistości. Vltimas wbrew pozorom nie poszli po linii najmniejszego oporu (ani po linii najprostszych skojarzeń) i zaoferowali coś, co w dość dużym stopniu jest oryginalne, podane z pomysłem, zajebiście wykonane i bardzo przyjemne w odbiorze. Niiiby całość można spiąć klamrą pod tytułem „blackujący death metal”, ale szybko okazuje się, że dla zespołu ten termin bywa przyciasny.

To, co najbardziej zwraca uwagę na Something Wicked Marches In to spójność tej muzyki – to, że każdy fragment od strony kompozytorskiej doskonale trzyma się kupy. Nie trzeba nawet zbyt intensywnie się wsłuchiwać, żeby wyłapać, że przez większość czasu poszczególne instrumenty pogrywają w odmiennych stylistykach — gitary blackowe, perkusja to niemal death/grind („Total Destroy!”), a bas plumka zupełnie bez napiny — a mimo to zadziwiająco dobrze się uzupełniają. To nic innego jak encyklopedyczny przykład efektu synergicznego, kiedy rezultat współdziałania przekracza sumę poszczególnych czynników.

Blasphemer serwuje riffy jak za czasów „Grand Declaration Of War” i „Chimera” — może nie jakoś superciężkie czy pokręcone, ale odpowiednio chwytliwe i przeszywające — oraz kilka oszczędnych solówek. Flo Mounier napierdala jak cyborg (mordercza praca centralek!), przy czym bliższy jest Sandovalowi w najwyższej formie albo Derekowi Roddy niż temu, co robi na co dzień. Co do Vincenta… chociaż wokalnie nie oddalił się zbytnio od „Illud Divinum Insanus” (trafiają się też echa „Covenant”), to w takiej konwencji sprawdził się naprawdę bardzo dobrze i nie mogę mu niczego zarzucić. Jakby tego było mało, Vltimas zadbali o kilka fragmentów, których chyba nikt by się po nich nie spodziewał, jak np. absolutnie świetne i klimatyczne „Monolilith” i „Last Ones Alive Win Nothing” (doskonałe riffy!). Ewentualnie takich, których nikt by NIE chciał się po nich spodziewać – choćby chórki i eksperymenty z czystymi zaśpiewami – o dziwo udane.

Nie ukrywam, że jestem pod sporym wrażeniem Something Wicked Marches In – w ogóle nie wypatrywałem tej płyty, jednak kiedy już trafiła w moje ręce, szybko ją zapętliłem. Ostatnimi czasy projekty wspierane znanymi nazwiskami to tylko marketing, więc Vltimas uznaję za krzepiący wyjątek od reguły.

ocena: 8,5/10
demo
oficjalny profil Facebook: www.facebook.com/VLTIMAS/

inne płyty tego wykonawcy:

• Epic

Czytaj więcej »